Japanorama

OSNIVAČ SINOLOGIJE I JAPANOLOGIJE U SRBIJI DEJAN RAZIĆ

Razgovor sa profesorom Radosavom Pušićem


„Osnivač sinololoških i japanoloških studija u Srbiji bio je Dejan Razić (1935-1986), jedan od onih trudbenika koji krče neobrađeno polje, čovek pun snage, upornosti, umeća, ljubavi i hrabrosti za podvig, kako se samo može označiti njegovo delo“, rekao je u razgovoru za „Orijent“ profesor Radosav Pušić.

Rođen u Kanjiži, posle završene gimnazije Razić je upisao studije svetske književnosti na Filološkom fakultetu u Beogradu, nastavio studije engleskog jezika i književnosti na Viktorija Koledžu u Londonu 1957. godine, a potom u Australiji gde 1958. godine na Odseku za orijentalistiku Sidnejskog univerziteta upisuje četvorogodišnje studije kineskog jezika i književnosti i petogodišnje studije japanskog jezika, književnosti i civilizacije. Posle diplomiranja i boravka u Japanu, u Kamberi je nastavio postdiplomske studije i odbranio magistarski rad. Na Sidnejskom tehnološkom koledžu 1967. počinje da radi kao lektor za japanski i kineski jezik, a 1968. sa grupom lektora postaje osnivač katedre za orijentalistiku kvinzlendskog univerziteta u Brizbejnu, gde uporedo predaje kineski jezik, japansku književnost i japanski jezik.

U Beograd sa porodicom stiže u maju 1971. godine, gde, uz posao prevodioca, u listu Politika Ekspres pokreće «ekskluzivni kurs kineskog jezika». Već 15.februara 1972. na Kolarčevom univerzitetu počinje da vodi kurseve kineskog i japanskog jezika, koje nastavlja kontinuirano skoro devet godina. Od jeseni 1974. počinje da radi na Filološkom fakultetu u Beogradu kao lektor-predavač za kineski jezik, u okviru Odseka za orijentalistiku, a 1976. počeo i nastavu na Lektoratu za japanski jezik.

U aprilu 1982. godine na Filološkom fakultetu u Beogradu odbranio je doktorat sa temom Naturalizam u modernoj japanskoj književnosti, što je bila prva doktorska disertacija iz dalekoistočnih filologija u našoj zemlji. Posle odbranjenog doktorata dr Dejan Razić se 1983. raspoređuje u zvanje i na poslove docenta za predmet Dalekoistočna filologija na Odseku za orijentalistiku.

Sredinom 1983. kineski i japanski su na Filološkom fakultetu bili samo izborni predmeti, a ja sam tada bio na drugoj godini fakultativne nastave kineskog jezika. Razićeva velika želja, koju je delio sa većinom studenata, bila je da se oni konstituišu kao nezavisni predmeti istraživanja. U pauzi između predavanja došli smo na ideju da prikupimo potpise svih prošlih, sadašnjih i budućih studenata, a kada je, za nekoliko meseci, sakupljen impozantan broj potpisa, u vidu peticije uputili smo ih upravi Filološkog fakulteta i Univerzitetu. Koliko je to uticalo na odluku da se otvore Grupe za kineski i japanski jezik i književnost teško je reći, ali je svakako doprinelo da se jasnije sagleda veliko interesovanje naše sredine za kulture i jezike Kine i Japana.

Dejan Razić uspeo je da pripremi nastavne programe Lektorata za kineski i japanski jezik (uz neznatne izmene i danas se na kineskom i japanskom radi po njima), a onda ga je, u nastavljanju daljih napora da se kao nastavnik pojavi za katedrom Filološkog fakulteta i da studentima po prvi put na ovim prostorima, zvanično otvori vrata jezika i kultura Kine i Japana, omela bolest.

Dr Dejan Razić je svoju snagu, znanje i entuzijazam ugradio u otvaranje Grupa za kineski i japanski jezik i književnost. On je ne samo zaslužan za formalno pridavanje važnosti ovim jezicima, već i za predano širenje najvrednijih sadržaja kineske i japanske kulture među studentima. Učinio je sve da se Grupe za kineski i japanski jezik otvore i uobliče u sinološke, odnosno japanološke studije. Ostavio je veliki broj prevoda i naučnih radova.

Bio mi je učitelj i prijatelj, a negde pred kraj njegovog životnog puta, intezivno smo se družili. Pamtim poučne priče, životno iskustvo sabrano u reč, emocije i ljubav sa kojima je prolazio svetom. Umro je januara 1986. u Beogradu.

(Razgovor vodio Dragan Milenković.)

Izvor: Časopis ORIJENT (Novembar 2020)